nieuws

CNC in de BWI opleiding

28 januari 2021

Het Platform krijgt af en toe de vraag van een BWI afdeling of ze een CNC machine moeten aanschaffen. Mogelijk speelt deze vraag ook bij u. Als aanzet tot gedachtenvorming onderstaand opinie artikel van het Platform. Auteur: Cor de Ridder

Ervaren hoe materiaal reageert op bewerken
Het is onmiskenbaar dat in het bedrijfsleven CNC steeds meer gebruikt wordt. Voor de opleiding van een vmbo leerling is het allereerst van belang te kijken naar wat je de leerling tijdens de opleiding mee wilt geven. Dat is een basis van vaardigheden die hij /zij later nodig heeft én waarmee de leerling zich een goed beeld kan vormen van het beroep. Dat zullen o.a. bewerkingen met handgereedschappen en elektrisch gereedschap zijn. Vooral om te ervaren hoe het materiaal reageert op bewerkingen en anderzijds omdat er bij een (grote of kleine) klus nog veel met (elektrisch) handgereedschap gewerkt wordt. 

Conventionele machines
Bij CNC hebben we het (op dit moment) vooral over stationaire machines. Het ene uiterste, alle machines in de machinale vervangen door CNC machines, lijkt ons niet wenselijk. Enerzijds om redenen van de toegevoegde waarde in ervaren wat niet-CNC machines met het materiaal doen. Anderzijds vanwege de kapitaalvernietiging in het bestaande machinepark en de hoge investering die veel CNC machines meebrengen.

Aandacht voor CNC
Maar het is wel van belang aandacht te hebben voor CNC. Omdat de leerling daar in het bedrijfsleven mee te maken krijgt als machine op zich, maar ook hoe je zo’n machine aanstuurt. De voorkeur gaat dan uit naar het inzetten van 1 (of 2) CNC machines. Welke dat is maakt niet zoveel uit; het gaat m.n. om de voorbereiding van de tekening tot het laden van de tekening in de machine en het voorbereiden van machine en materiaal voor de bewerking. Vervolgens is het eindresultaat van belang: heb je het goed gedaan aan de voorkant. Wat de machine (automatisch dus) precies doet is minder interessant.

Een goede keuze voor een CNC machine is de Shaper. Dat is een CNC gestuurde handbovenfrees. De investering is te overzien (€3.500,- tot €5.000,-, afhankelijk van de accessoires), leerlingen houden de frees zelf in de hand (dus hebben gevoel wat er gebeurt met het materiaal) en de machine is vrij makkelijk additioneel in te zetten in het reguliere onderwijsproces. Samengevat: CNC jazeker, maar als kennismaking en niet als vervanging van huidige machines.

Integratie in keuzevakken
Het integreren van CNC in de keuzedelen is een besluit / beleid voor de individuele school. Als in een eindterm van een keuzevak staat: 'bewerking uitvoeren met een freesmachine' is het vrij dat met een CNC gestuurde freesmachine te doen. Ook kan bijvoorbeeld additioneel een lasersnijder als CNC gestuurde machine ingezet worden voor een additionele bewerking. Vrotech levert daar bijvoorbeeld praktijkopdrachten voor aan.

Apart keuzevak
Moet er een keuzevak komen over CNC? PIE heeft een keuzevak voor CNC technieken ontwikkeld. Daar staat nauwelijks iets PIE specifieks in (iets over schoefdraad, radius, conus e.d), maar verder is het zo algemeen dat dit keuzevak ook binnen BWI met een CNC houtbewerkingsmachine kan. De beschikbaarheid van zo'n algemeen beschreven CNC keuzevak bij PIE houdt tevens is dat het lastig zal worden een vergelijkbaar keuzevak voor BWI te schrijven, omdat de overlap minder dan 25% mag zijn.